Srbija: Zemlja trubača

Izvor: Srpski narodni savez (Miloš Rastović)

Na trideset drugom filmskom festivalu Tri reke, koji je održan od 8 do 23 novembra 2013 godine u Pitsburgu u SAD, prikazano je 80 filmova među kojima i dokumentarni film „Breslends“ (“Brasslands”) – u prevodu „Zemlja trubača“, o pedesetogodišnjici najvećeg svetskog sabora trubača u Guči. Pošto je sala Melvud „skrining ruma“ bila ispunjena do poslednjeg mesta, veći deo gledalaca je bio primoran da gleda film u drugoj sali gde je bila paralelna projekcija.

Atmosfera tokom projekcije „Breslends-a“ (“Brasslands”) je bila toliko očaravajuća da je publika u potpunosti bila ponesena melodijama i brzim ritmovima srpskih trubača. Film je na briljantan način preneo životnost i značaj ove vrste muzike za srpski narod. Deset reditelja ovog dokumentarnog filma Mirkat medija kolektiv (“Meerkat Media Collective”) iz Njujorka su istraživali tradicionalnu srpsku muziku tokom trajanja međunarodnog sabora trubača u Guči, duh ljudi koji žive i vole ovu vrstu muzike i njihovo viđenje sveta koji ih okružuje. Svakog avgusta na početku sabora trubača u Guči, u ovom malom mestu u srcu Srbije sa 2.200 stanovnika, okupi se pola miliona ljubitelja muzike. Časovnici u Guči su zaustavljeni tokom trajanja sabora jer muzika trubača daje novu svetlost i ton u životu ovog malog mesta.

„Breslends“ (“Brasslands”) prati američki orkestar trubača Golden lips (“Golden Lips”) ili „Zlatne usne“ iz Bruklina u Njujorku koji je otišao na sabor u Guču da se prvi put takmiči sa srpskim trubačkim orkestrima. Svi članovi ovog orkestra trubača su Amerikanci čija ljubav prema balkanskoj muzici, pre svega srpskoj, je jedina veza sa Srbijom. Oni su svirali tradicionalnu balkansku muziku preko trideset godina u Americi kako bi konačno došli na sabor u Guču. Film otkriva na slikovit način kako muzički duh trubača može spojiti ljude različitog kulturnog nasleđa i pogleda na svet u ekstatički zanos srpskog uzavrelog ritma trube. Iza svečarskog i ekstatičkog momenta sabora, film nastoji da razotkrije posledice srpske tragedije nakon građanskog rata 90-ih godina prošlog veka i kako srpski narod pokušava da pronađe svoj identitet u novim svetskim okolnostima.

Reditelji ovog dokumentarnog filma opisuju dve vrste trubačke muzike u Srbiji: zapadni ili „šumadijski“ i južni ili „vranjski“ koji je povezan sa romskim uticajem. Naznačajniji predstavnik „šumadijskih“ trubača je Dejan Petrović koji je odbranio šampionsku titulu u Guči. Dejan Petrović, „majstor trube“, je četrvta generacija trubača u svojoj familiji u Užicu, u gradu na zapadu Srbije. Njegov otac Milovan Mića Petrović je bio veoma poznat trubač koji je pomogao Dejanu da muziku shvati ozbiljno i da izgradi sopstveni muzički stil. Kao junior, Dejan je dobio nagradu za najbolji orkestar i Prvu trubu na saboru u Guči. Posle očeve smrti, Dejan je postao vođa očevog orkestra sa kojim je osvojio većinu nagrada na saboru trubača u Guči. Pored izvođenja srpske tradicionalne muzike, Dejan je uspešan i u izvođenju ove muzike u aranžmanima džeza, bluza i roka što se veoma dopada publici.

Demiran Ćerimović sa orkestrom Vranjski biseri je veoma poznat predstavnik „Vranjske“ ili južne trubačke muzike. On potiče iz familije trubača iz Vranjske banje na jugu Srbije. Demirov orkestar je proglašen mnogo puta za najbolji orkestar na saborima u Surdulici i Guči. On trubačku muziku izvodi sa velikim strašću u Srbiji i van granica Srbije.

Nakon projekcije održan je prijem za goste na kojem se igralo u ritmu muzike truba i uživalo u hrani i piću.

Breslends (“Brasslands”) je imao premijeru na filmskom festivalu u Los Anđelesu ove godine. Proizveden je u SAD-u, Srbiji i Crnoj Gori i dužina trajanja filma je 86 minuta.